Янăра, чăваш чĕлхи!

 

ДИПЛОМ  победителя Республиканского конкурса «Лучший кабинет чувашского языка и литературы»

Новочебоксарское кабельное телевидение. Видеоновости. Лучшим кабинетом родного языка и литературы городских общеобразовательных школ в Чувашии стал кабинет школы №19 от 01.11.2016г.

***

 

 

«Чуна ҫывǎх чǎваш сǎмахĕ».

Чǎваш чĕлхи… Пирĕншĕн вǎл асаттесен пехилĕ , асаннесен кĕлли, пирĕншĕн вǎл  вǎрман сулхǎнĕ, тǎп-тǎрǎ ҫǎлкуҫ шывĕ, пирĕншĕн вǎл чĕре таппи, чун хавалĕн чи ачаш хусканǎвĕсем, пирĕншĕн вǎл пурнǎҫ…

Геннадий Волков

 

Эпир Ҫĕнĕ Шупашкарти 19-мĕш шкулта вĕрентекенсем чǎвашлǎха аталантарас тĕллевпе ачасен хушшинче тĕрлĕ ĕҫсем ирттеретпĕр, тĕрлĕ конкурса хутшǎнатпǎр, Урокра та аталантару вǎййисем ирттеретпĕр. Халĕ шǎпах чǎваш чĕлхи эрни пырать. Пирĕн шкулти ачасем ака уйǎхĕн 24-мĕшĕнче «Чуна ҫывǎх чǎваш сǎмахĕ» конкурса хутшǎнчĕҫ. Тĕрлĕ сǎвǎсем каларĕҫ, ытти шкул ачисене итлерĕҫ. Конкурс пурне те кǎмǎла кайрĕ.

 

***

На базе МБОУ «СОШ № 19» г. Новочебоксарск, проводилась стажировка учителей чувашского языка и литературы Чувашской Республики по теме «Преподавание чувашского языка и литературы в школах с русским языком обучения в условиях реализации ФГОС».   Cсылка >>>>>>                    

                                                              *** 

 

 

Викторина по П.П.Хузангаю

 

Итоги викторины

«П.П.Хусанкай - чăваш халăх поэчĕ»,
посвященной 110-летию со дня рождения П.П.Хузангая

 

         Подведены итоги викторины «П.П.Хусанкай - чăваш халăх поэчĕ". В ней  приняли участие 25 учащихся 9-11 классов. Вопросы викторины были связаны с жизнью и творчеством народного поэта Чувашской Республики П.П.Хузангая.

                Основной критерий оценки представленных работ - правильность и полнота ответов на вопросы викторины. Ответы оценивались по бальной системе. Максимальное количество баллов - 20 (по количеству вопросов).

Ответы на некоторые вопросы викторины найти было непросто. Нужно было читать книги о жизни и творчестве поэта, ознакомиться его автобиографией. Как оказалось, для учащихся 10-11 классов самым сложным был вопрос №7 . (Первым  чувашским поэтом, давшим ему почувствовать силу и красоту родного языка, был К.В.Иванов. Как он познакомился с поэмой "Нарспи" К.В.Иванова?). Ответ на этот вопрос: С поэмой он познакомился в книге «Сказки и предания чуваш». Однажды, когда родители уехали на свадьбу, к ним пришли девушки на посиделки. Девушки пели песню о встрече Нарспи и Сетнер около родника. Когда девушки уснули, Хузангай в изголовье одной девушки увидел книжку. Он тайком  взял эту книгу   и прочитал её на одном дыхании. Эта книга произвела на будущего поэта огромное впечатление. Когда П.Хузангай познакомился с поэмой«Нарспи», ему было 7-8 лет. (Ответ Шорникова Даниила).

                Благодарим всех участников. Надеемся, что Вы много нового узнали о народном поэте, переводчике, общественном деятеле, лауреате государственной премии Чувашской АССР им. К.В.Иванова и лауреате премии комсомола Чувашии им. М. Сеспеля.

 

9 класс

Ф.И.О. участника

Вопросы и баллы

Итого

Результат участия

 

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

1

Захарова Екатерина

1

1

1

1

1

1

0

1

1

0,5

1

1

1

1

1

0,5

1

1

1

1

18

призер

2

Ильина Татьяна

1

1

1

0

1

1

0

1

1

0,5

1

1

1

1

1

0,5

1

1

1

1

17

 

3

Шорников Даниил

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

1

1

1

1

19,5

победитель

4

Смирнова Настя

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

19

победитель

 

10 класс

Ф.И.О. участника

Вопросы и баллы

Итого

Результат участия

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

1

Егорова Анастасия

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

0,5

17

 

2

Емельянова Анастасия

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

17,5

 

3

Жегалина Лиза

1

1

1

0

0

1

0

1

1

0,5

1

1

1

0

1

1

1

1

0,5

0,5

14,5

 

4

Иванова Александра

1

1

1

0

0

1

0

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

16

 

5

Лисицына Даша

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

0,5

0,5

16

 

6

Севрикова Софья

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

19

победитель

7

Тимофеева Мария

0,5

0,5

1

0

0

1

0

1

1

1

1

1

1

0

0,5

0,5

1

1

0,5

0,5

13

 

8

Фомина Анна

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

0,5

0,5

1

1

0,5

0,5

16

 

 

11 класс

Ф.И.О. участника

 

Итого

Результат участия

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

1

Вакарь Анастасия

1

1

1

1

1

1

0

1

0

0,5

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

15,5

 

2

Димитриева Юля

1

1

1

1

1

1

0

1

0

0,5

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

15,5

 

3

Емельянова Екатерина

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

17,5

 

4

Ермолина Оля

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

18

призер

5

Иванова Александра

1

1

1

1

0

1

0

1

1

0

1

1

1

1

1

0,5

1

1

1

0,5

16

 

6

Иванова Ксения

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

1

0,5

18

призер

7

Михайлова Анастасия

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

1

0,5

18

призер

8

Морозов Дима

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

9

Обухов Дима

1

1

1

1

1

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

19

победитель

10

Савирова Даша

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

1

1

1

0,5

17

 

11

Федотова Лена

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

17,5

 

12

Хораськина Лиза

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

17,5

 

13

Хораськин Кирилл

1

1

1

1

0

1

0

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

0,5

17,5

 

 

 

                                                   ***

         

Регионсем хушшинче иртнĕ олимпиада.
Нарăс уйăхĕн 1-мĕшĕнчен пуçласа пуш уйăхĕн пĕрремĕшĕччен шкул ачисен чăваш чĕлхипе литературине, культурине вĕренес кăмăлне çĕклес тĕллевпе  И.Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика университечĕн историпе филологи факультечĕ регионсем хушшинче олимпиада ирттерчĕ. Пирĕн шкул вĕренекенĕсем çак олимпиадăра хутшăнчĕç. 10-мĕш класра вĕренекен Федотова Елена (вĕрентекенĕ:  Алексеева С.А.) çĕнтерÿçĕ пулса тăчĕ, Филиппов Евгений (вĕрентекенĕ: Софронова А.И.) 2-мĕш вырăн йышăнма пултарчĕ. Çĕнтерÿçĕсене саламлатпăр, малашне тата хастартарах пулма сунатпăр.
                           
«Сенкер инçет» олимпиадăн пĕтĕмлетÿллĕ тапхăрĕ.
            Пуш уйăхĕн 19-мĕшĕнче И.Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн вырăс тата чăваш филологийĕпе журналистика факультетĕнче «Сенкер инçет» олимпиадăн пĕтĕмлетÿллĕ тапхăрĕ иртрĕ. Унта олимпиадăн пуçламăш тапхăрĕнче çителĕклĕ балл пухнă шкул ачисем тата иртнĕ вĕренÿ çулĕнчи олимпиадăра мала тухнă çамрăксем хутшăнма пултарчĕç. Пирĕн шкул вĕренекенĕсем те çав шкул ачисем хушшинче пулчĕç. 10-мĕш класра вĕренекен Емельянова Екатерина тата 11-мĕш класра вĕренекен Плешков Алексей III вырăн йышăнма пултарчĕç, 8-мĕш класра вĕренекен Ильина Татьяна - II вырăн.  Маттурсем! Малалла та çавăн пек хавхаланса ĕçлемелле пултăр!
 
    Республика шайĕнче иртекен «Туслăх хĕлхемĕ» фестивалĕн  хулари этапĕ  иртрĕ.
        Пирĕн шкул яланах хăнасене хапăл. Ака уйăхĕн 6-мĕшĕнче  хулари  ытти шкулсенче вĕренекенсемпе пĕрле чăваш чĕлхи вĕрентекенĕсем пирĕн пата йышлăн пухăнчĕç. Çавăн пекех вăрçă ветеранĕ И.Т.Торин та килме кăмăлтурĕ. Республика шайĕнче иртекен «Туслăх хĕлхемĕ» фестивалĕн  хулариэтапĕ  иртрĕ. Конкурса шкул директорĕ А.А.Осокин уçрĕ, ачасене ырлăхсывлăх, вĕренÿре пуçарулăх, чăваш чĕлхине юратса та хисеплесе вĕренмесунчĕ.    Ачасем  5 станцие хутшăнса хăйсен чăваш чĕлхи пĕлĕвне, пултарулăхне  кăтартса пачĕç. Вĕсен ĕçне тивĕçлĕ хак пама сумлă жюри пухăнчĕ. Жюри членĕсем хушшинче Чăваш Республикин композиторĕсен ассоциацийĕсен членĕ Светлана Асамат пулни пуриншĕн те питĕ кăмăллă пулчĕ. Конкурс пĕтĕмлетĕвĕпе килĕшÿллĕн пирĕн шкулти 8-мĕш класра вĕренекен Маслова Яна çĕнтерÿçĕ ятне тивĕçрĕ. Хăйĕн пĕлĕвне вăл ака уйăхĕн 14-мĕшĕнче республикăри фестивальте çирĕплетĕ.
Маттур, Яна! Яланах хастар та пултаруллă пул! Республикăри конкурсран çĕнтерÿпе таврăнасса шанса тăратпăр.
 
 
***
 Чăваш чĕлхине халалланă эрне пуçланчĕ
Кашни çул ака уйăхĕнче  республикăри шкулсенче И.Я. Яковлев аслă вĕрентекенĕмĕре сума суса тата Чăваш чĕлхи кунне халалласа вунă кунлăх иртет. Пирĕн  шкулта та илемлĕ те çепĕç чăваш чĕлхине ачасене юратма та хисеплеме, хаклама вĕрентес, ăна аталантарас, упрас тĕллевпе тĕрлĕрен мероприятисем тухăçлă иртнине палăртмалла..
Чăваш енре кăçалхи çул - Ĕç çынни çулталăкĕ тесе палăртнă. Вĕрентекенсем меропрятисене çак темăна  тĕпе хурса йĕркелеççĕ.  Кĕçĕн класра вĕренекенсем  «Пирĕн атте-аннесен профессийĕ» ÿкерчĕксен выставкине, 7 классем «Чăваш халăхĕн пултаруллă ывăл-хĕрĕ» презентацисен конкурсне ирттерме палăртнă. Фойере ачасем кăларнă стена хаçачĕсем куçа илĕртеççĕ. Çавăн пекех классем хушшинче сăвă вулакансен, юрă юрлакансен   конкурсĕсем, КВН, тĕрлĕ темăпа викторина  иртет.
Кашни вĕрентекен хăйĕн ĕçне тĕплĕ хатĕрлесе тата ачасене интереслĕ пултăр тесе ирттерме тăрăшать.
«Чăвашлăха  чи лайăх аталантаракан шкул» конкурс пĕтĕмлетĕвĕ
2016 çулта пĕрремĕш хут Чăваш Республикин вĕренÿ институчĕпе тата Чăваш наци конгресĕ пуçарăвĕпе  «Чăвашлăха  чи лайăх аталантаракан шкул» конкурс иртрĕ. Шкулти чăваш чĕлхи учителĕсемпе пĕрле администраци ĕçченĕсем, библиотекарь пĕтĕм вăя хурса пухнă материала конкурса тăратрĕç. Конкурс пĕтĕмлетĕвĕ тăрăх пирĕн шкул хулари ытти шкулсем хушшинче сумлă II  вырăн йышăнма тивĕçлĕ пулчĕ.
Чăваш чĕлхи кабинечĕсен конкурсĕ
Пирĕн шкулта чăвашлăха аталантарассишĕн тĕпе хурса ĕçлеççĕ. Кунта вĕрентекенсемпе пĕрлех шкул администрацийĕн тÿпи те пысăк. Кашни кабинета  компьютерпа, проекторпа тивĕçтернĕ, кирлĕ вăхăтра интернетпа усă курма пулать. 
Ака уйăхĕнче хулари шкулсенчи чăваш чĕлхи кабинечĕсен конкурсĕ иртрĕ.  Кăçалхи çул çак конкурса Николаева Галина Леонидовна, 210 кабинет  ертÿçи хутшăнма кăмăл турĕ. Сумлă жюри унăн ĕçне тивĕçлипе хакласа  кабинета  «Хулари чи лайăх чăваш чĕлхи кабинечĕ» тесе палăртрĕ. 210 кабинет Республика шайĕнче иртекен конкурса хутшăнма тивĕçлине кăтартса пачĕ.
Викторина «Листая литературные страницы»
В рамках декады чувашского языка в школе проводятся много интересных и познавательных мероприятий. 19 апреля в 10А классе была проведена викторина «Листая литературные страницы». Учащимся были предложены увлекательные задания по творчеству известных классиков чувашской литературы. В ходе игры учащиеся показали глубокие знания по жизнедеятельности и творчеству чувашских поэтов и писателей.
 
***
 Искорка дружбы/Caлтарчaк.
2016 cулхи ака уйaхeн 17-мeшeнче Чaваш Республикин вeренy институтeнче регионсен «Туслaх хeлхемe» наци культури фестивалeн юлашки тапхaрe иртрe. Фестиваль программинче чaваш тата вырaс шкулeнче вeренекенсем валли чaваш чeлхипе тата культурипе ирттерекен «Caлтaрчaк» вaйa конкурс тата yнер aсталaхeн «Шевле-2016» конкурсe пулчe.
Наци фестивалне хутшaнакансен йышe cулсерен ?ссех пырать: район тапхaрeнче ceнтернe 57 ача икe номинацире хaйсен пултарулaхне кaтартрec. Пирeн шкултан хула шайeнче ceнетерyce пулнa 8 класра вeренекен Маслова Яна хутшанчe.
«Caлтaрчaк» вaйa конкурса хутшaнакансем пилeк станци витeр тухрec. Фестиваль вeceнче  ачасем пултарулaхeпе тупaшрec: юрa юрларec, ташa ташларec, харпaр хaй сaввисене вуларec.
  ***
 «Пeтeм чaваш диктанчe».
25 апреля 2016 г. на базе МБОУ «СОШ №19» в 13.00 в 210 кабинете проводится образовательная акция – тотальный диктант по чувашскому языку, посвященный Году человека труда в Чувашской Республике и Дню чувашского языка.
Цель акции – повысить престиж чувашского языка среди современников и будущих поколений.
Задачи проекта:
-привлечь внимание общества к проблеме грамотности населения чувашской национальности;
-дать возможность всем желающим проверить свою грамотность в ходе добровольного диктанта и пробудить у них желание развивать культуру письменной речи по чувашскому языку.
Организаторы акции приглашают на диктант всех активных людей, владеющих чувашским языком и радеющих за сохранение одного из древнейших и красивейших языков мира, искренне желающих его дальнейшего развития и процветания. Своим участием в этой акции каждый из вас проголосует за будущее чувашского языка!
***
 
Игра «Чăваш чĕлхи – чун уççи».
В рамках предметной Недели 4Г, 5Б и 5В была проведена игра «Чăваш чĕлхи – чун уççи». Цель мероприятия: вызвать у учащихся познавательный интерес к предмету, проверить их знания. Игра интересна не только с точки зрения развития познавательного интереса, но и с воспитательной стороны, были подобраны интересные вопросы. Во время игры присутствовал дух здорового соперничества, дружбы, взаимовыручки. В 4Г победителями стала команда «Лайăх ачасем», 5Б классе – «Çеçпĕл çеçкисем», 5В классе – «Чи ăслисем».
 
 «Илемлĕ эс, тăван тавралăх…» сăвă вулакансен конкурсĕ.
Чăваш чĕлхине халалланă вунă кунлăх малалла пырать. Вĕрентекенсем кашни ачана илемлĕ те çепĕç чăваш чĕлхине юратма, хисеплеме вĕрентес тĕллевпе тĕрлĕ конкурссемпе викторинăсем ирттереççĕ. Иртен пуçласа каçченех ку е вăл кабинетра чăваш чĕлхи уççăн та хăюллăн янăрать.
7А класра вĕренекенсем хăйсен пултарулăхне «Илемлĕ эс, тăван тавралăх…» сăвă вулакансен конкурсне ирттерсе тĕрĕслерĕç. Конкурсра А.Воробьев, Ю.Семендер, В.Давыдов-Анатри, Ухсай Яккăвĕ çырнă сăвăсем янăрарĕç. Ачасем сăвăсене чун витĕр кăларса, илемлĕ вуларĕç. Пуринчен те маттуртараххи Алесандров Саша пулчĕ. Андачкова Сашăпа Михайлов Илья та призерсен шутĕнче. Конкурс пурне те килĕшрĕ.